Cmentarz w Trzciańcu

Cerkiew parafialna była drewniana, pod wezwaniem „Narodzenia Najświętszej Maryi Panny” z 1822 roku, zniszczona została po II wojnie przez komunistów greckich osiadłych w Trzciańcu w 1959 r. Cerkiew znajdowała się obok cmentarza, bliżej potoku Klimów. Przy cerkwi był cmentarz, może być pochowany na nim m.in. Onufry Drymalyk – jeden z parochów (proboszczy) tamtejszej cerkwi zmarły w 1911 roku. Właściwie jest to cerkwisko z cerkwią, przechodziło w cmentarz grzebalny, stanowiąc jakby jeden zwarty zespół. Dzisiaj jedynymi śladami po cerkwi są dwa kute metalowe krzyże, w tym jeden – początkowo oparty o drzewo w pobliżu miejsca po cerkwi a obecnie wmurowany z tabliczką informującą o cerkwi, imponujących rozmiarów (ok. dwóch metrów wysokości). Drugi krzyż cerkiewny został przytwierdzony do jednego z nagrobków na cmentarzu grzebalnym. Na środku miejsca po cerkwi stoi drewniany krzyż upamiętniający akcję „Wisła” z ukraińskim napisem: „ВІЧНАЯ ПАМ’ЯТЬ НАШИМ ПРЕДКАМ І ЖЕРТВАМ АКЦІЇ ВІСЛА, 1947–1997, ТРОСТЯНЕЦЬ” („WIECZNA PAMIĘĆ NASZYM PRZODKOM I OFIAROM AKCJI WISŁA, 1947-1997, TRZCIANIEC”) i pomnik z krzyżem wojskowym. Sam cmentarz grzebalny jest pieczołowicie utrzymywany przez ukraińską społeczność i przyjeżdżających byłych mieszkańców i ich następców, dzieci i wnuków – uczestników cyklicznych „Zjazdów byłych mieszkańców i ich potomków ze wsi Trzcianiec i Grąziowa”. Nagrobki na cmentarzu nie zachowały się z wyjątkiem pojedynczych, które są nadal poprzewracane i częściowo poprawiane, w tym ten z czarnego marmuru rodziny Gniewoszów. Co roku powstaje tu po kilka nowych krzyży, przeważnie symbolizujących pochowanych mieszkańców z Trzciańca i przysiółka Krzywe z lat 1945-1947, ale i wcześniejszych. Dojście na teren cmentarza jest możliwe przez teren wojskowy po ostatnio zrobionym mostku. Przy wejściu na teren cmentarz, który jest ogrodzony jest ustawiona tablica informująca o tym miejscu w 3 językach polskim, ukraińskim, angielskim o treści „Z miłością i szacunkiem wspomina się wsi Trzcianiec, którzy do 1947 r. na tym cmentarzu znaleźli swoje ostatnie miejsce spoczynku. Potomkowie”

Foto: Jan Kuryj